Το φαινόμενο της ανταλλαγής ερωτικών συντρόφων (swinging)!

Σ'αυτό το κείμενο προσπαθούμε να περιγράψουμε και να εξηγήσουμε το φαινόμενο της ανταλλαγής ερωτικών συντρόφων (swinging). Μέσα στο σκοπό αυτό δεν περιλάβαμε όπως είναι φυσικό την διλημματική φύση της ηθικής του θέματος (υπέρ ή κατά του swinging) πράγμα το οποίο αφήνουμε τον καθένα να διαπραγματευτεί και να αποφασίσει μόνος του εφόσον εγερθεί μέσα του τέτοιο ζήτημα.

Γράφει ο ψυχολόγος- ομαδικός θεραπευτής Δημήτρης Κατσαρός. 

Ο έρωτας σαν αίσθημα έχει μια αδύναμη επιτακτικότητα. Στη συμπεριφορά αυτό φαίνεται ως εξής:

“παρόλο το φόβο της απόρριψης, εγώ θα δοκιμάσω να της μιλήσω” ή “παρόλο που θέλω πολύ δεν πάω να του μιλήσω”. Σαν ένα μικρό παιδί που γκρινιάζει ότι “θέλει”. Δε μπορεί να πραγματοποιήσει μόνο του την επιθυμία του αλλά έχει πείσμα! Επιμένει! Πολλές φορές λοιπόν ο “έρως” απεικονίζεται σαν ένα φτερωτό παιδάκι με τόξο.

Ο έρωτας μοιάζει με παιχνίδι όμως πρακτικά είναι η υποταγή όλων των παιχνιδιών στην απαλή δύναμη που σκοπό έχει τη συνέχεια του εαυτού, εκτός εαυτού: Δηλαδή του είδους μας.

Σε αντίθεση με άλλες καταστάσεις απόπειρας ελέγχου που βιώνονται ως “βαρετές” ή ακόμα ως απόπειρες εξουσίας ή περιορισμού των ελευθεριών (ενόρμηση θανάτου-πόλεμος) ο σαρκικός έρωτας φαίνεται να “παντρεύει” την απόπειρα ελέγχου με την αίσθηση της ζωτικότητας (ενόρμηση ζωής-έρωτας). Δηλαδή μας πάει πίσω (μας παλλινδρομεί) σε ένα στάδιο μαγικής σκέψης όπου ο απόλυτος έλεγχος είναι κάτι εφικτό, καλό και ζωτικό.

Γι'αυτό ο έρωτας στην πράξη είναι μια ενσάρκωση της πλυμμύριδας και της αμπωτής, του καρδιακού παλμού, της κυκλικότητας όλων των φαινομένων και των απανταχού συμπεριφορών και των συμβόλων που τις συνοψίζουν, με σκοπό το “άδειασμα”, την “εκτόνωση” που όμως έχει ένα πολύ πραγματικό αποτέλεσμα: Τον οργασμό, την τεκνοποιία και τα συν αυτώ. Βεβαιώνει ότι έχουμε τον απόλυτο έλεγχο ενώ ταυτόχρονα νιώθουμε αισθησιακά και σωματικά υπέροχα και εμείς και ο-η σύντροφός μας! Μια ευεξία σε όλα τα επίπεδα.

Ο D. Winnicot, γνωστός ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής, αναφέρει πως την ώρα του παιχνιδιού, αν διεγερθούν τα ένστικτα τόσο ώστε να ορίζουν τι συμβαίνει, το παιχνίδι σταματά. Έτσι διαχωρίζει τον αισθησιασμό από το παιχνίδι.

Εκ του αποτελέσματος της ερωτικής πράξης, που συνήθως είναι η τεκνοποιία, μπορούμε να θεωρήσουμε πως όταν ο έρωτας γίνει αντικείμενο παιχνιδιού τότε μιλάμε για ναρκισσιστική απόλαυση. Δηλαδή για μια “παντοδυναμία” (την συνέχιση της ζωής) η οποία αναπαρίσταται με παιγνιώδη τρόπο. Δηλαδή τη συνουσία.

 

Συνεπώς ο ναρκισσισμός, με την ουδέτερη έννοια, τον οποίο διαθέτουν όλοι οι άνθρωποι σε διάφορους βαθμούς, είναι αυτό που ικανοποιείται σε νοητικό επίπεδο πέρα από τα βιολογικά ένστικτά μας κατά την ερωτική πράξη.

Ο ναρκισσισμός είναι μια προσπάθεια σύνδεσης του εαυτού με το μη-εαυτό κατά τρόπο ώστε να μπορεί να πει το άτομο τη φράση “δικό μου”. Πρόκειται για μια οριοθέτηση κεκτημένων σε ένα βαθμό: Συγκεκριμένα στο βαθμό που όταν προκύπτουν ναρκισσιστικές ανάγκες,  ένα αντικείμενο (ερωτικός σύντροφος εν προκειμένω) είναι σε θέση να τις καλύψει.

 

Ο ναρκισσισμός όμως πολλές φορές είναι η πηγή της βαρεμάρας. Η βαρεμάρα αυτή είναι η αίσθηση  παιδικής “αδικίας” όπου κάποιος-κάποια που “διατείνεται πως μας αγαπά” πάει να μας ελέγξει με σκοπό που δεν έχει σχέση με την ικανοποίησή μας. Η βαρεμάρα προκύπτει στον έρωτα όταν οι συμβιβασμοί μεταξύ των συντρόφων καταλήγουν να γίνονται τυπικές καταστάσεις που δεν αλλάζουν, παγιοποιούνται ενώ ταυτόχρονα “εκεί έξω υπάρχουν νέα αντικείμενα, νέες προκλήσεις”, δηλαδή κι άλλα ερωτικά αντικείμενα, λιγότερο “καταπιεστικά και άδικα”.

“Και σμήγουν και χωρίζουν οι άνθρωποι

και δεν παίρνει τίποτε ο ένας απ' τον άλλον.

Γιατί ο έρωτας είναι ο πιο δύσκολος τρόπος να γνωριστούν...”

γράφει παραστατικότατα ο Τάσος Λειβαδίτης.

Εκεί λοιπόν που έχουμε την αίσθηση πως “κατέχουμε εξολοκλήρου ή εκ βαθέων” τον-την σύντροφό μας και είμαστε έτοιμοι να πούμε πως “η εξερεύνηση τελείωσε”, “το κάστρο πάρθηκε”, “το μυστήριο λύθηκε” και να βουτήξουμε στη “βαρετή συμβατικότητα” της ζωής του ζευγαριού, να ξαφνικά που κάποιος-κάποια χαμογελά και συζητά γελώντας μαζί του-της! Και η ζήλια φουντώνει μέσα μας!

Πόσοι καβγάδες δεν έχουν γίνει για τέτοιο λόγο; “Της μίλησες”, “τον κοίταξες”, “γελάγατε μαζί ωραία” κ.τ.λ. Φόβοι πως χάνουμε κάτι! Μια σύγκριση μέσα μας, μας τρομάζει!

Και μετά από μια ζήλια κι ένα τρικούβερτο καβγά γίνεται ξανά ένα παθιασμένο κρεβάτι που θυμίζει κάτι απ' την αρχή της σχέσης μας. Και ο-η αντίζηλος κατατροπώνεται! Είμαστε μοναδικοί για τους συντρόφους μας μέσα από το γεγονός πως τους ξέρουμε καλύτερα απ' τον καθένα! Ξέρουμε τα “κουμπιά” και “τις προτιμήσεις τους”. Τις ευαισθησίες τους. 

“Έχω τον έλεγχο των πιο κρυφών κυτάρων σου

του οργασμού, της πείνας σου, της μάρκας των τσιγάρων σου”
Τραγούδησε ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου.

Και να που η “βαρεμάρα” με μιας μετατρέπεται σε “οικειότητα”! Και αυτό γίνεται ξανά και ξανά ώσπου στο τέλος η επανάληψη καταλήγει και πάλι από “οικειότητα” σε “κούραση” για πολλά ζευγάρια.

Μέσα απ' αυτό το πλαίσιο είναι πιο εύκολο να καταλάβει κανείς τη σκέψη ενός swinger χωρίς απαραίτητα να μπει σε διαλεκτική για το αν είναι σωστό ή λάθος αυτό.

Το “swinging” ή αλλιώς η ανταλλαγή ερωτικών συντρόφων έρχεται σαν μια απόπειρα σύνθεσης

α) της σεξουαλικής ποικιλίας που προκύπτει ως ναρκισσιστική αναζήτηση όπως συζητήθηκε πιο πάνω,

 β)της συνειδητοποίησης των συναισθημάτων στη σχέση του ζευγαριού και της κυκλικότητάς τους

γ)της ανάγκης για “ανήκειν” ως σημείο αναφοράς που δίνει το αίσθημα ασφάλειας αλλά προκαλεί και το διττό αίσθημα που πότε μεταφράζεται ως “οικειότητα” και πότε ως “βαρεμάρα”.

Με λίγα λόγια μάλλον πρόκειται για ενός είδους αναζήτηση εμπλουτιστικής εμπειρίας στη ζωή ενός ζεύγους κατά την οποία όλοι οι φόβοι εκδραματίζονται με απολαυστικό τρόπο.

 

Η απόλυτη πρόκληση για κάποιους ανθρώπους λοιπόν όσον αφορά τον-την ερωτικό σύντροφο είναι να τον-την δουν στο τελευταίο φαντασιακό επίπεδο “με κάποιον-κάποια άλλον-άλλη”:

Το σεξ. Είναι ο φόβος της σύγκρισης σε εικόνα και πράξη! Στην ψυχολογική γλώσσα αυτό το λέμε εκδραμάτιση.

Πρόκειται σε πολλές περιπτώσεις για τον κορεσμό της σχέσης σε σημείο που οι άνθρωποι νιώθουν ότι πρέπει να γίνει αυτός ο συνδυασμός για να ανανεωθεί η σχέση τους.

Και το αποτέλεσμά της είναι ότι “παρόλο που συνέβη αυτό είναι ακόμα μαζί”. Μια απόδειξη πως η σχέση αντέχει και χωράει πράγματα. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. 

πηγη