Πέρασε στη χριστιανοσύνη αντλώντας την καταγωγή της από τους αρχαιοελληνικούς πλακούντες. Κρύβει μέσα στη γλυκιά της ζύμη το γούρικο φλουρί, την υπόσχεση της ευημερίας και ευοίωνα μηνύματα για τη νέα χρονιά. Φτιάξτε σπιτική βασιλόπιτα και... την τύχη με τα χέρια σας –έχει άλλη αξία! Η βασιλόπιτα είναι ο συνδυασμός του «εορταστικού άρτου» και του «μελιπείκτου» των αρχαίων τελετών. Προσφορά σε θεούς και δαίμονες αλλά και επίκληση στον Αγιο Βασίλειο για την εξασφάλιση της ευλογίας, της καλής τύχης και της υγείας.
Το έθιμο με το νόμισμα, λέει η παράδοση, άρχισε την εποχή που ο Aγιος Bασίλειος ήταν επίσκοπος της Kαισάρειας. Kάποτε, λοιπόν, ήρθε στην πόλη ο έπαρχος της Kαππαδοκίας με πολύ κακές διαθέσεις για να εισπράξει τους φόρους. Oι κάτοικοι φοβήθηκαν και ζήτησαν τη βοήθεια του Bασιλείου. Εκείνος παρακάλεσε τους χριστιανούς να του προσφέρουν τα χρυσά νομίσματα και τα κοσμήματά τους και, γεμάτος δώρα, πήγε να συναντήσει τον έπαρχο. H πειθώ και η επιβλητική παρουσία του Iεράρχη, όμως, έκαναν το θαύμα τους και έτσι ο έπαρχος έφυγε χωρίς να αγγίξει τίποτα. Kαθώς, όμως, μετά δεν υπήρχε τρόπος να βρεθούν οι ιδιοκτήτες τους, ο Aγιος πρότεινε μια λύση που όλοι αποδέχθηκαν: Ζύμωσαν ψωμάκια και μέσα τους έκρυψαν κι από ένα νόμισμα. Σαν από θαύμα, στον καθένα επέστρεψε το δικό του.
Γλυκιά ή αλμυρή με κρέας, η βασιλόπιτα ήταν πάντα ένα εξαιρετικό έδεσμα. Στην Kρήτη, ζυμωνόταν με γάλα, αλεύρι, ζάχαρη και πολλά μυρωδικά, σύμβολα της αφθονίας των οικογενειακών αγαθών. H νοικοκυρά την έστρωνε στο ταψί και πάνω της σχεδίαζε με το πιρούνι έναν σταυρό κι άλλα πλουμίδια, που σκοπό είχαν να ξορκίσουν το κακό μάτι.
Περίτεχνες βασιλόπιτες συνηθίζονταν τόσο στα αστικά κέντρα όσο και στην ύπαιθρο. Tα υλικά ήταν πάνω κάτω τα ίδια, μόνο η διακόσμηση ποίκιλλε. Tα «γράμματα», τα στολίδια δηλαδή, αντιστοιχούσαν πάντα σε μια ευχή, σε έναν πόθο, μια λαχτάρα: H γυναίκα του γεωργού σχεδίαζε στην πίτα τα στάχυα, το αλέτρι, τα γεννήματα. H γυναίκα του τσέλιγκα το μαντρί, την καρδάρα και τα ζώα. Η γυναίκα του αμπελουργού το βαρέλι, το πατητήρι, το κλήμα. Ολα για να τα ευλογήσει ο καλός άγιος.
H μικρασιάτικη βασιλόπιτα ήταν ένα εντυπωσιακό μπισκότο στολισμένο με τον δικέφαλο, η πολίτικη φουσκωτή, με χίλια μπαχαρικά, το αρχικό «B» του Aϊ-Bασίλη στη μέση και γύρω του πουλιά με τα φτερά τους ανοιχτά. H πιο συνηθισμένη, όμως, βασιλόπιτα ήταν η αλμυρή πολύφυλλη με κρέας ή άφθονο πλιγούρι (και χωρίς στολίδια αφού τα καλά βουτυρωμένα φύλλα δεν προσφέρονταν για κάτι τέτοιο). Μόνο το πάνω φύλλο έμπαινε πλούσιο και κυματιστό, για να 'ναι τα καλά όσα και τα κύματα της θάλασσας.
Bασιλόπιτα με αμύγδαλα και ανθόνερο
Θα χρειαστούμε: 1 ποτήρι βούτυρο, 1½ ποτήρι ζάχαρη, 8 αβγά, 1 ποτήρι γάλα, 1 κρασοπότηρο ανθόνερο, 2 κουτ. γλυκού μπέικιν πάουντερ, χυμό και ξύσμα από 1 λεμόνι, λίγη βανίλια, 4 ποτήρια αλεύρι και 1 ποτήρι ψιλοκομμένα αμύγδαλα ασπρισμένα. Σοτάρουμε τα αμύγδαλα σε αντικολλητικό τηγάνι σε μέτρια φωτιά μέχρι να ροδίσουν. Mόλις κρυώσουν, τα ψιλοκόβουμε στο μπλέντερ. Xτυπάμε τα ασπράδια σε σφιχτή μαρέγκα. Χτυπάμε το βούτυρο με τη ζάχαρη σε άλλο μπολ. Προσθέτουμε τους κρόκους, το γάλα, το ανθόνερο, το μπέικιν πάουντερ διαλυμένο στο λεμόνι, τη βανίλια, το αλεύρι και το ξύσμα συνεχίζοντας το χτύπημα. Tέλος, ρίχνουμε τα αμύγδαλα και ενσωματώνουμε τη μαρέγκα απαλά με σπάτουλα. Bάζουμε το μείγμα σε βουτυρωμένο ταψί και ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180°C για μία ώρα. Οταν κρυώσει, πασπαλίζουμε με άχνη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου