Το ημερολόγιο της επιθυμίας!

Η φωτογραφική δημιουργία της Pirelli έκλεισε 50 χρόνια διαμορφώνοντας καθοριστικά την ποπ εικόνα της ερωτικής γυναίκας....

Ο επετειακός τόμος της Taschen για τον μισό αιώνα ημερολογίων Pirelli κυκλοφορεί τον Σεπτέμβριο και αποτελεί τη μοναδική ευκαιρία για τους κοινούς θνητούς να θαυμάσουν όλους τους συλλεκτικούς μήνες από το 1964 μέχρι σήμερα.

Ας παραδεχτούμε κάτι. Ολοι μας γνωρίζουμε τις φωτογραφίες του ημερολογίου της εταιρείας ελαστικών Pirelli, όμως κανείς δεν έχει δει πώς ακριβώς μοιάζει. Αλλά ακόμη και αν το είχαμε στα χέρια μας, η πρακτική χρήση του θα μας ήταν μάλλον αδιάφορη - ποιος θα έψαχνε τις ημερομηνίες ή θα σημείωνε τα ραντεβού με τον οδοντίατρο; Πιο πιθανό θα ήταν να επιλέγαμε τον αγαπημένο μας μήνα και να ευχόμασταν να σταματήσει ο χρόνος εκεί. Φαντάζει, βέβαια, κάπως παράδοξο ότι ένα αντικείμενο με τόσο εφήμερη φύση έχει, τρόπον τινά, ξεπεράσει τον χρόνο. Σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται συνεχώς και αδιαλείπτως, η ετήσια αυτή έκδοση έχει καταφέρει κάτι που θεωρείται σχεδόν ακατόρθωτο: να διαμορφώνει τάσεις, να προλαβαίνει εξελίξεις, να ορίζει από την αρχή την έννοια της ομορφιάς και, στην ουσία, να επηρεάζει την εικόνα που έχουν οι άνδρες για τις γυναίκες - και εμμέσως την εικόνα που έχουν οι γυναίκες για τον εαυτό τους. Αποτελεί, δηλαδή, πλέον σταθερό σημείο αναφοράς της κουλτούρας που καλλιεργεί τους πόθους και τις φαντασιώσεις με όχημα ένα τοπίο γεμάτο ανεμελιά, γυμνά κορμιά, εξωτικά νησιά και πολυτελή σκάφη, ελευθερία και ελευθεριότητα, ηδονή και πρόκληση.

Το «The Cal», όπως αποκαλείται χαϊδευτικά (εκ του calendar), έγινε πολυπόθητο λόγω της επιλεκτικής του διαθεσιμότητας. Η εταιρεία το έκανε ανέκαθεν δώρο μόνο σε συγκεκριμένους, πολύ εκλεκτούς πελάτες της και, φυσικά, σε τυχερούς σελέμπριτι. Παιδί των swinging 60s, δημιουργήθηκε το 1964 στο Λονδίνο και προσπάθησε να αποτυπώσει στις σελίδες του το πνεύμα εκείνης της εποχής. Πέρυσι συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από την πρώτη φορά που κυκλοφόρησε. Για τον εορτασμό της επετείου, ο οίκος Taschen εκδίδει (κυκλοφορεί τον Σεπτέμβριο) έναν αναδρομικό τόμο που περιλαμβάνει όλα τα ημερολόγια, τα οποία έχουν επιμεληθεί διάσημοι φωτογράφοι όπως ο Ρίτσαρντ Αβεντον, η Ανι Λίμποβιτς, ο Πάτρικ Ντεμαρσελιέ, ο Χερμπ Ριτς, ο Μάριο Τεστίνο ή ο Τέρι Ρίτσαρντσον. Το 576 σελίδων λεύκωμα περιλαμβάνει πρόσθετο υλικό και σπάνιες αδημοσίευτες εικόνες από τα παρασκήνια των φωτογραφίσεων, καθώς και το ανέκδοτο ημερολόγιο του 1963 μαζί με μια επιλογή από λογοκριμένες εικόνες οι οποίες στην εποχή τους θεωρήθηκαν υπέρ το δέον τολμηρές και δεν είδαν ποτέ το φως της δημοσιότητας.

Για το ημερολόγιο του 1990 ο αμερικανός φωτογράφος Αρθουρ Ελγκορτ εμπνεύστηκε από την ταινία «Olympia» της Λένι Ρίφενσταλ για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936.

Οι γυναίκες που έχουν ποζάρει για την έκδοση περιγράφουν την εμπειρία τους με τα πιο λαμπερά χρώματα. Η Κέιτ Μος συγκαταλέγει πάντα τη διαδικασία φωτογράφισης για το ημερολόγιο της Pirelli ανάμεσα στις πιο αγαπημένες της καριέρας της. Η ομορφιά εξωπραγματικών καλλονών, όπως η Αλεσάντρα Αμπρόζιο, η Ζιζέλ, η Χάιντι Κλουμ, η Ναόμι Κάμπελ, η Λετισιά Καστά (εξώφυλλο στο σημερινό BHMAgazino, φωτογραφημένη από τον Χερμπ Ριτς για το ημερολόγιο του 1999), η Σίντι Κρόφορντ, η Μίλα Γιόβοβιτς και η Εύα Χερτζίκοβα, έχει αναδειχτεί με μεγαλοπρεπή τρόπο στις σελίδες του. Σταρ του σινεμά όπως η Πενέλοπε Κρους ή η Τζουλιάν Μουρ έχουν δεχτεί επίσης να κοιτάξουν κατάματα τον φακό των διάσημων φωτογράφων του. Και παρότι οι φωτογραφίσεις του θεωρήθηκαν συχνά τολμηρές, δεν προκάλεσε ποτέ σάλο - μεγάλη επιτυχία για ένα έντυπο που φιλοξενούσε σταθερά σχεδόν ολόγυμνες γυναίκες (και ορισμένους γυμνούς άνδρες). Η Pirelli ανακάλυψε τη χρυσή ισορροπία ανάμεσα στο σέξι και στο χυδαίο, ανάμεσα στον υπαινικτικό ερωτισμό και στην πορνό υπερβολή.

Για την έκδοση του 2012 ο Μάριο Σορέντι (ο πρώτος ιταλός φωτογράφος που συνεργάστηκε με την Pirelli) φωτογράφισε μεταξύ άλλων τη Ρωσίδα Νατάσα Πόλι στην Κορσική. πηγή: Dal Calendario Pirelli, 2012, Mario Sorrenti

Το 1974 η έκδοση του ημερολογίου σταμάτησε εξαιτίας της πετρελαϊκής κρίσης και χρειάστηκαν δέκα χρόνια για να αναστηθεί ξανά. Από το 1984 εκδίδεται κάθε χρονιά, ανατρέποντας ταμπού και απενοχοποιώντας αναστολές. Το 1987, για παράδειγμα, φιλοξένησε μόνο μοντέλα σοκολατένιου χρώματος, ανάμεσά τους και την 16χρονη τότε Ναόμι Κάμπελ, στην αφετηρία μιας μεγάλης και λαμπρής, όπως αποδείχτηκε στην πορεία, καριέρας. Το 2007 συμπεριέλαβε την 72χρονη Σοφία Λόρεν στα μοντέλα του. Το 2013 ο φωτορεπόρτερ Στιβ Μακ Κάρι, διάσημος για το πορτρέτο του κοριτσιού από το Αφγανιστάν που είχε δημοσιευτεί στο εξώφυλλο του «National Geographic» το 1985, επιμελήθηκε τις εικόνες που τραβήχτηκαν στο σύνολό τους στους δρόμους του Ρίο ντε Τζανέιρο, αυτή τη φορά χωρίς καθόλου γυμνό.

Το ηµερολόγιο της Pirelli με τις ερεθιστικές του φωτογραφίες εκμεταλλεύτηκε ανερυθρίαστα, ανανέωσε και εξάντλησε τις αμέτρητες πιθανότητες για επιτυχημένο μάρκετινγκ που μπορεί να προσφέρει ένα συνταίριασμα τόσο παραδοσιακό και προφανές όσο αυτό των γυναικών με τα αυτοκίνητα. Για δεκαετίες, ώσπου να αρχίσει να εκδίδεται το ετήσιο αφιέρωμα του «Sports Illustrated» στα μαγιό ή μέχρι να εδραιωθεί το σόου των εσωρούχων της Victoria's Secret, μόνο στο ημερολόγιο της Pirelli μπορούσε να βασιστεί κανείς για να δει κάπου συγκεντρωμένες τις πιο ωραίες γυναίκες του πλανήτη γυμνές. Καλλιτεχνίζον, σκανδαλιστικό, προκλητικό, ακόμη και αβανγκάρντ έχει υπάρξει. Μια ματιά στις σελίδες των ημερολογίων και γίνεται κανείς μάρτυρας των περιόδων που πέρασε η φωτογραφία μόδας, αλλά και αυτού που αποκαλείται mainstream, αποδεκτή από όλους πρόκληση.

Κάποιοι ίσως απορρίπτουν τις φωτογραφίες των ημερολογίων της Pirelli ως soft πορνό που προμοτάρει λάστιχα αυτοκινήτων. Είναι κάπως κυνική αυτή η προσέγγιση για μια κίνηση που ακόμη και η, συνήθως σνομπ, βιομηχανία της μόδας έχει αγκαλιάσει εδώ και χρόνια. Δεν είναι κακό να ενδύονται ενίοτε τα βασικά, πρωτόγονα ένστικτά μας έναν σοφιστικέ μανδύα. Το ημερολόγιο της Pirelli έχει κάθε λόγο να γιορτάζει την έλευση της μέσης ηλικίας. Η αντοχή με την οποία έχει αντιμετωπίσει ως τώρα την πάροδο του χρόνου παραμένει αξιοθαύμαστη και μοιάζει με εκείνη των ελαστικών χάρη στα οποία δημιουργήθηκε.

* Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino το Σάββατο 15 Αυγούστου 2015

πηγη